Studia przypadków

Działalność badawcza

Metodologia badań: Jedna faza wstępna posłuży do poznania, ponownej identyfikacji lub zmiany ram omawianych kwestii, po której nastąpią trzy panele dyskusyjne w celu zidentyfikowania dźwigni i warunków wstępnych zmian oraz współtworzenia rozwiązań.

Faza deliberacji: W fazie deliberacji uczestnicy będą zachęcani do zidentyfikowania warunków wstępnych i dźwigni zmiany przy użyciu Teorii Zmiany i Partycypacyjnego Mapowania Systemu. Równolegle prowadzone będą dwa panele dyskusyjne, jeden z lokalnymi decydentami i innymi zainteresowanymi stronami (wymiar zewnętrzny), a drugi z obywatelami (wymiar wewnętrzny). W ostatnim panelu deliberacyjnym opracowane zostaną mapy drogowe i strategie osiągnięcia oczekiwanych rezultatów dla 4 studiów przypadku na podstawie wyników teorii zmian i partycypacyjnego mapowania systemu przeprowadzonych w poprzednich panelach deliberacyjnych. Spotkania deliberacyjne pozwolą na ustrukturyzowaną dyskusję na temat ścieżek prowadzących do wyników, aby 1) zweryfikować ogólną spójność i wykonalność scenariuszy / map drogowych, 2) zaproponować zmiany i ulepszenia teorii zmian oraz 3) wybrać strategie, które z większym prawdopodobieństwem odniosą sukces w konkretnym przypadku i kontekście.

Studium przypadku dotyczące zaangażowania

CS #1: Zaangażowanie - hiszpańskie społeczności energetyczne z naciskiem na wrażliwość społeczno-ekonomiczną i płeć

Społeczność energetyczna w Jabalcón: W Zújar (Granada) inicjatywa utworzenia społeczności energetycznej została podjęta w 2021 r. przez grupę mieszkańców i była wspierana przez spółdzielnię energetyczną Cooperase oraz radę miasta Zújar. Obecnie społeczność liczy 33 członków, w tym mieszkańców, spółdzielnie, społeczność zajmującą się nawadnianiem i przedstawicieli rady miasta, a 60% uczestników to kobiety, Hiszpanie, głównie z klasy średniej o średnim i wysokim poziomie wykształcenia. Projekt nie został jeszcze uruchomiony, ale spółdzielnia Nuestra Señora de la Cabeza przekazała swój dach na potrzeby instalacji, podczas gdy Cooperase wspiera ten proces w oparciu o wcześniejsze doświadczenia z Monachil. Niniejsze studium przypadku koncentruje się na wzmocnieniu pozycji kobiet na obszarach wiejskich w celu odgrywania bardziej aktywnej roli w transformacji energetycznej oraz na głównych barierach dla ich zaangażowania.

CS #1: Zaangażowanie - hiszpańskie społeczności energetyczne z naciskiem na wrażliwość społeczno-ekonomiczną i płeć

La Traginera - społeczność energetyczna: La Traginera to miejska sieć organizacji społecznych - fundacji, spółdzielni i organizacji społeczeństwa obywatelskiego - w barcelońskiej dzielnicy Ciutat Vella, która w ostatnich latach realizowała projekty koncentrujące się na mieszkalnictwie, partycypacji publicznej, ekonomii społecznej i wzajemnym wsparciu w tym zróżnicowanym społeczno-ekonomicznie obszarze miasta. Działają one głównie na rzecz wzmocnienia rozwoju lokalnego poprzez udział obywateli. Sieć ta ma obecnie na celu stworzenie społeczności energetycznej z silnym naciskiem na podatność na zagrożenia, ponieważ Ciutat Vella ma największą koncentrację gospodarstw domowych ubogich energetycznie w mieście. La Traginera z powodzeniem zbudowała silną sieć kluczowych interesariuszy zaangażowanych w instalację paneli fotowoltaicznych, którzy zobowiązali się do przydzielenia części wytworzonej energii pobliskim gospodarstwom domowym znajdującym się w trudnej sytuacji. To studium przypadku jest interesującym przykładem całkowicie oddolnej inicjatywy z jasną wizją przyszłości. Wiele organizacji, które promują tę inicjatywę, bezpośrednio reprezentuje gospodarstwa domowe znajdujące się w trudnej sytuacji, mając tym samym możliwość dotarcia do tych profili i zaangażowania się w nie.

Studium przypadku dotyczące zaangażowania obywatelskiego

CS # 2: Zaangażowanie obywatelskie - Solidarność żywnościowa w Turynie (IT)

Food Solidarity (Solidarietà Alimentare): Toidusolidaarsus (Solidarietà Alimentare) Solidarność Żywnościowa (Solidarietà Alimentare) to organizacja wolontariacka, która narodziła się w Turynie podczas blokady związanej z Covid-19. Jest to ruch studentów uniwersyteckich, którzy udali się do CAAT (Turyn Agrifood Centre), aby znaleźć nadwyżki żywności do dystrybucji wśród potrzebujących rodzin podczas lockdownu w 2020 r., początkowo we współpracy z siecią supermarketów Borello, a następnie wykorzystując fundusze europejskie do zakupu i dystrybucji suchej żywności i produktów higienicznych. Na poziomie operacyjnym studenci docierali do CAAT w każdy piątek i spotykali się z przedstawicielami społeczności migrantów, którzy działali jako pośrednicy. Food Solidarity zawarła umowę z gminą Turyn na interwencje związane z zarządzaniem stanem zagrożenia zdrowia w związku z Covid-19 (dystrybucja pomocy żywnościowej i podstawowych artykułów pierwszej potrzeby, a także mediacja społeczna i działania zbliżeniowe) ze stowarzyszeniami obejmującymi społeczności zagraniczne lub działającymi od dłuższego czasu w dziedzinie integracji społecznej. Celem badań jest rekonstrukcja dynamiki społecznej i relacyjnej, która doprowadziła ograniczoną liczbę osób do autonomicznego zorganizowania się w społeczeństwie obywatelskim, poza instytucjami i bez wskazówek ze strony władz, w celu zareagowania na kryzys społeczny wywołany pandemią. Kolejnym celem jest analiza późniejszej interakcji tych zjawisk z władzami lokalnymi oraz ocena ich zdolności do identyfikowania, wzmacniania i koordynowania reakcji społecznej na kryzys żywnościowy wywołany przez Covid-19 oraz środków dystansujących wymaganych do radzenia sobie z kryzysem.

Studium przypadku dotyczące formalnego uczestnictwa w życiu politycznym

CS #3: Formalna partycypacja polityczna - Procesy partycypacyjne promowane przez rząd w Europie Północnej

Inicjatywa na rzecz bioróżnorodności w mieście Tartu: Samorząd lokalny, we współpracy z Uniwersytetem w Tartu, dąży do osiągnięcia samowystarczalnych systemów rozwoju bioróżnorodności. Mieszkańcy z różnych środowisk społeczno-ekonomicznych i kulturowych są ściśle zaangażowani w rozwój interwencji krajobrazowych, i biorą udział w fazach planowania, wdrażania i utrzymania. Organizacje (publiczne uniwersytety, szkoły, kliniki, muzea), prywatne (dostawcy nieruchomości i usług utrzymania krajobrazu, centra ogrodnicze, biura architektury krajobrazu, media), non-profit (w tym stowarzyszenia właścicieli mieszkań i liczne inicjatywy obywatelskie) są postrzegane jako kotwice promujące różnorodność biologiczną i zieloną transformację, co jest podejściem dość innowacyjnym w Europie. Inicjatywa rozpoczęła się jesienią 2022 r. i do tej pory przeprowadzono negocjacje i planowanie działań. Projekt promuje unikalne ścieżki uczestnictwa, które można ocenić i których możliwość przeniesienia można zbadać. Na przykład działki interwencyjne będą służyć poprawie edukacji klimatycznej i umiejętności czytania i pisania wśród obywateli oraz szkoleniu interesariuszy. Celem jest rozpowszechnianie wiedzy i skuteczne wdrażanie programów bioróżnorodności oraz tworzenie sieci społecznościowych opartych na potrzebach w celu promowania zielonej transformacji.

Małe reaktory modułowe (SMR) w Espoo: W 2022 r. fińskie Ministerstwo Gospodarki i Zatrudnienia rozpoczęło kompleksową reformę ustawy o energii jądrowej (NEA) z 1987 r., która uwzględnia również regulację małych reaktorów modułowych (SMR) (np. licencjonowanie) jako alternatywę dla dekarbonizacji produkcji energii elektrycznej i ciepła. Oczekuje się, że projekt zostanie przedłożony do konsultacji w 2024 r., a ustawa wejdzie w życie w 2028 r. NEA określa, między innymi, uprawnienia decyzyjne gminy przyjmującej i konsultacje z mieszkańcami. Miasto Espoo bada możliwość zlokalizowania SMR w mieście. Inicjatywa rady została podjęta w 2017 r., a miasto bada lokalizację elektrowni. Jeśli zakład miałby zostać podłączony do sieci ciepłowniczej, musiałby być zlokalizowany stosunkowo blisko gęsto zaludnionych osiedli miejskich. Tym samym udział mieszkańców w podejmowaniu decyzji stanie się kluczową kwestią. Kompleksowa reforma NEA tworzy zatem ramy dla podejmowania decyzji, komunikacji i partycypacji społecznej. Studium przypadku umożliwi zbadanie oczekiwań kluczowych interesariuszy (lokalnych decydentów, firmy energetycznej, ministerstwa, organu bezpieczeństwa jądrowego itp.) w odniesieniu do technologii i rozwiązań SMR, a także tego, w jaki sposób partycypacja obywatelska wpływa na reformę legislacyjną oraz w jaki sposób lokalni decydenci uważają, że partycypacja obywatelska jest powiązana z demokracją przedstawicielską. To studium przypadku uwzględni różne perspektywy interesariuszy w bardziej kontrowersyjnej kwestii, bez narzucania instalacji SMR jako warunku wstępnego w rozważaniach: miasto Espoo nie podjęło jeszcze decyzji politycznej w sprawie małej energii jądrowej.

Małe reaktory modułowe (SMR) w Espoo:

CS #4: Activism – WESTBAHNPARK.JETZT (AT)

WESTBAHNPARK.JETZ: Dworzec kolejowy Westbahnhof w Wiedniu od połowy XIX wieku dzieli otaczający go obszar miejski na dwie odrębne części, a ograniczenia finansowe uniemożliwiają integrację części północnej i południowej. W 2019 r. Büro für lustige Angelegenheiten (BLA) uruchomiło inicjatywę WESTBAHNPARK.JETZT, opowiadając się za przekształceniem 1,2-kilometrowego korytarza kolejowego za Westbahnhof w park publiczny. Stanowi to okazję do zwiększenia terenów zielonych w Rudolfsheim-Fünfhaus, jednej z najgęściej zaludnionych dzielnic Wiednia, gdzie powierzchnia terenów zielonych na mieszkańca wynosi zaledwie 3 m². Projekt ma na celu złagodzenie miejskiego ciepła, poprawę korytarzy przepływu powietrza i zwiększenie łączności między północną i południową częścią dzielnicy poprzez oddolny taktyczny urbanizm (Lydon & Garcia, 2015). Instalacja najdłuższej na świecie pływającej grzywy jest jak dotąd przełomową interwencją. Dzięki ponad 11 700 podpisom inicjatywa zyskała znaczące poparcie społeczne. W 2022 r. miasto Wiedeń, we współpracy z ÖBB (Austriackie Koleje Federalne), opracowało formalną koncepcję rozwoju urbanistycznego „Mitte 15” dla obszaru wokół Westbahnhof. Rozpoczęto proces partycypacyjny, angażując miejskich decydentów, planistów i mieszkańców poprzez dyskusje, warsztaty i symulacje w wirtualnej rzeczywistości. Obecna wersja obejmuje fragmentaryczne tereny zielone, tarasy dla przestrzeni publicznej, projekty mieszkaniowe, parking podziemny, centrum logistyczne i dodatkowe skrzyżowania torów kolejowych oddzielających dzielnicę. Inicjatywa WESTBAHNPARK.JETZT krytykuje ten plan, proponując przyjazny dla klimatu, bardziej oparty na naturze projekt z drzewami i elementami wodnymi. To studium przypadku stanowi żywy i pilny przykład wyraźnej partycypacji politycznej mającej na celu oddolne przekształcenie obszaru miejskiego w przestrzeń publiczną i rekreacyjną. Ciągły dialog między miastem, inicjatywą i mieszkańcami pozostaje kluczowy dla kształtowania przyszłości tego projektu i zapewnienia zrównoważonej transformacji miejskiej opartej na współpracy.